W
setną rocznicę wybuchu II Powstania Śląskiego przedstawiciele władz
rządowych, samorządowych i służb mundurowych złożyli kwiaty pod
Pomnikiem Powstańców Śląskich w Katowicach.
W imieniu Prezydenta Miasta Katowice Marcina Krupy
kwiaty złożył Pierwszy Wiceprezydent Miasta Katowice Bogumił Sobula.
fot. Ślaski Urząd Wojewódzki
100. rocznica śmierci dr. Andrzeja Mielęckiego
17 sierpnia w setną
rocznicę tragicznej śmierci dr. Andrzeja Mieleckiego, oddając hołd temu wielkiemu
Polakowi, złożono wspólny wieniec od władz rządowych i samorządowych województwa
śląskiego i Miasta Katowice pod jego pomnikiem przy ul. Warszawskiej w Katowicach.
Kwiaty złożyli również przedstawiciele służb
mundurowych, Śląskiej Izby Lekarskiej i instytucji kultury z naszego regionu.
Po zakończeniu
oficjalnej części uroczystości uczestnicy udali się na katowicki Rynek, skąd w
trasę wyruszył specjalny tramwaj powstańczy upamiętniający wydarzenia związane z wybuchem II Powstania Śląskiego.
Dr Andrzej Mielęcki (ur.30 listopada 1864 w Hucisku, zm. 17
sierpnia 1920 w Katowicach)
Mielęcki ukończył liceum w Ostrowie Wielkopolskim, medycynę
studiował w Berlinie i Monachium, a dyplom doktora nauk medycznych uzyskał w
1893 w Lipsku. Jako lekarz pracował w Saksonii, na terenie Zagłębia
Dąbrowskiego w zaborze rosyjskim, potem przeniósł się do Katowic, gdzie szybko
stał się znanym i szanowanym lekarzem oraz wybitnym polskim
działaczem społecznym i narodowym. Wchodził w skład Powiatowej Rady Ludowej w
Katowicach, a w 1919 kierował konspiracyjnymi kursami sanitarnymi w Polskiej
Organizacji Wojskowej Górnego Śląska i sprowadzał broń z Polski na Górny Śląsk.
Był również członkiem Polskiego Komitetu Plebiscytowego w Katowicach i Radnym
Rady Miasta Katowice.
17 sierpnia 1920 w Katowicach doszło do zamieszek wywołanych
przez Niemców na wieści z frontu wojny polsko-bolszewickiej i przewidywanego
rychłego upadku państwa polskiego. Na ulicy, przy której mieszkał doktor
Mielęcki, do bojówek demolujących polskie sklepy oddali strzały francuscy
żołnierze patrolujący miasto. Kiedy doktor wyszedł z domu, by udzielić pomocy
rannym zaatakowali go niemieccy bojówkarze. Potem rannego wyciągnęli jeszcze z
ambulansu wiozącego go do szpitala, a następnie skatowane ciało wrzucili do
rzeki Rawy.
Tragiczna śmierć dr. Andrzeja Mieleckiego była jedną z
przyczyn wybuchu II Powstania Śląskiego.
fot. Ślaski Urząd Wojewódzki
81. rocznica śmierci Wojciecha Korfantego
81 lat temu 17
sierpnia 1939 roku zmarł Wojciech Korfanty – działacz narodowy i przywódca
powstańczy, zaliczany do Ojców Polskiej Niepodległości i jedna z najbardziej
zasłużonych dla kraju i naszego regionu postaci.
W rocznicę jego śmierci, władze
wojewódzkie, samorządowe, służby mundurowe oraz przedstawiciele instytucji
państwowych złożyli wieńce na jego grobie na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach.
W imieniu Prezydenta Miasta Katowice Marcina Krupy
kwiaty złożył Wiceprezydent Waldemar Bojarun.
fot. Ślaski Urząd Wojewódzki
W środę (19 sierpnia br.) – w setną
rocznicę wybuchu II Powstania Śląskiego – o godz. 12.00 pamięć bohaterów, dzięki którym
możliwy stał się powrót Górnego Śląska do macierzy, zostanie
uczczona
o godz. 12.00 pod pomnikiem Powstańców Śląskich w Katowicach.
pełną listę wydarzeń związana z obchodami setnej rocznicy wybuchu II Powstania Śląskiego znajdą Państwo tutaj:
https://powstania.slaskie.pl/
TRAMWAJ POWSTAŃCZY DO NIEPODLEGŁEJ
W
dniach 17 – 25 sierpnia 2020 r., w ramach obchodów 100-lecia II
Powstania Śląskiego po 5 miastach w Polsce będzie kursował Tramwaj
powstańczy do Niepodległej upamiętniający to wydarzenie. Projekt zakłada
podróż tramwajem w wybranych miastach Polski: Gdańsk, miasta
Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, Kraków, Poznań, Warszawa w
okresie od 17.08.2020 r. (100. rocznica zabójstwa Andrzeja Mielęckiego)
do 25.08.2020 r. (zakończenie II Powstania Śląskiego). Tramwaj zostanie
oznakowany nr 100 (100 - lecie wybuchu II Powstania Śląskiego),
oklejony na zewnątrz grafikami z historycznymi treściami o Powstaniach
Śląskich i drodze Śląska do odrodzonego, niepodległego państwa
polskiego. Pamiątką z podróży będzie bilet edukacyjny do Niepodległej
zawierający kalendarium Powstań Śląskich.
Jedną z przyczyn
wybuchu II Powstania Śląskiego była śmierć Andrzeja Mielęckiego,
zasłużonego dla polskości na Górnym Śląsku działacza i lekarza. 17
sierpnia 1920 roku w Katowicach doszło do zamieszek wywołanych przez
Niemców na wieści z frontu wojny polsko-bolszewickiej. Na ulicy, przy
której mieszkał doktor Mielęcki, do bojówek demolujących polskie sklepy
oddali strzały francuscy żołnierze patrolujący miasto. Kiedy doktor
wyszedł z domu, by udzielić pomocy rannym, zaatakowali go niemieccy
bojówkarze, wspierani przez oficjalnie bezstronną policję bezpieczeństwa
Sicherheitspolizei (Sipo). Rannego wyciągnęli jeszcze z ambulansu, a
następnie skatowane ciało wrzucili do rzeki Rawy. Polska Organizacja
Wojskowa Górnego Śląska wydała rozkaz rozpoczęcia powstania w nocy z 19
na 20 sierpnia 1920 roku. Walki wybuchły jednocześnie w powiatach
pszczyńskim, rybnickim, katowickim, lublinieckim, tarnogórskim,
toszecko-gliwickim i zabrskim. Walczono także w rejonie linii
Opole-Krasiejów-Dobrodzień oraz w Raciborzu i Koźlu. Powstańcy opanowali
większość strategicznych terenów przemysłowych, z wyjątkiem dużych
miast. Niemieckie garnizony Sipo zostały otoczone w koszarach, co
uniemożliwiało jakiekolwiek działania odwetowe.
W tym czasie
powstańcy rozbrajali i opróżniali składy niemieckiej broni i amunicji.
Oddziały alianckie przychylnie odnosiły się do działań powstańczych, co
miało ogromny wpływ na rezultat powstania. Znienawidzona policja
niemiecka została rozbrojona. Jej los został przypieczętowany przez
Komisję Międzysojuszniczą, która zgodziła się na rozwiązanie Sipo. W jej
miejsce powołano mieszaną, polsko-niemiecką policję plebiscytową
Abstimmungspolizei (Apo). Podstawowy cel powstańców został osiągnięty.
25 sierpnia 1920 roku II Powstanie Śląskie zakończono.
W
Katowicach inauguracja obchodów 100-lecia II Powstania Śląskiego
rozpocznie się 17 sierpnia 2020 r., w 100. rocznicę
zabójstwa dra Andrzeja Mielęckiego.
W programie:
10.00
Konferencja „Rok 1920 w Katowicach. W setną rocznicę wybuchu II
Powstania Śląskiego” w Muzeum Historii Katowic, ul. ks. J. Szafranka
11.00 Modlitwa oraz złożenie wieńców pry grobie Wojciecha Korfantego, cmentarz ul. Francuska 26
11.30 Złożenie wieńców pod pomnikiem Wojciecha Korfantego, plac Sejmu Śląskiego
12.00
Uroczyste sympozjum dla uczczenia bohaterskiej śmierci dr. Andrzeja
Mielęckiego i rocznicy wybuchu II Powstania Śląskiego w Sali Sejmu
Śląskiego ul. Ligonia 46
* Rola i znaczenie II Powstania Śląskiego – prof. Zygmunt Woźnicka
* Andrzej Mielęcki – lekarz, polski działacz narodowy na Górnym Śląsku – dr Jacek Kozakiewicz
* Lekarze na rzecz niepodległości – wybrane sylwetki bohaterów Powstań Śląskich – film Śląskiej Izby Lekarskiej
14.00 Upamiętnienie 100. rocznicy śmierci Andrzeja Mielęckiego przy obelisku na ul. Warszawskiej 14
14.30 Inauguracja podróży Tramwaju powstańczego do Niepodległej Katowice, przystanek Rynek/ Teatr Śląski
Obchody uświetni występ Orkiestry Kopalni Wujek
Tramwaj będzie kursował po wybranych miastach GZM w godzinach popołudniowychw dniach 17 – 25 sierpnia 2020 r.
Rozkład jazdy dostepny jest na stronie:https://rj.metropoliaztm.pl/rozklady/2-100/
2019
Katowice Miasto Ogrodów Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek
Dzielnicowa Galeria Niepodległości
Dzielnicowa Galeria Niepodległości - powstała w ramach obchodów stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Tworzą ją fotografie przekazane z rodzinnych archiwów oraz udostępnione przez Muzeum Historii Katowic. W Galerii znajdziemy zdjęcia naszych przodków – świadków tych historycznych wydarzeń sprzed 100 lat – a także ojców polskiej niepodległości i zasłużonych dla walki o przyłączenie Katowic i Górnego Śląska do odrodzonej Polski. W Galerii zlokalizowanej w różnych częściach Katowic będzie można znaleźć sylwetki Wojciecha Korfantego, Konstantego Wolnego czy Karola Grzesika, a także dawnych mieszkańców Katowic znalezione w domowym albumie. Galeria będzie się znajdować na ulicy Młyńskiej 9, Pocztowej 12, Le Ronda 81, Wiosny Ludów 5, Obrońców Westerplatte 98-100, Agnieszki 16 i Narutowicza 2.
8 maja 2019 r., nastąpi oficjalne otwarcie galerii.
Organizator: Katowice Miasto Ogrodów - Instytycja Kultury im. Krystyny Bochenek
Miejsce wydarzenia: Agnieszki 16, Dąb, Katowice
Partnerami wydarzenia są: Instytut Pamięci Narodowej oddział w Katowicach oraz Muzeum Historii Katowic.
Miejski Dom Kultury "Szopienice - Giszowiec"
05-28.06.2019
Filia nr 1 Miejskiego Domu Kultury „Szopienice – Giszowiec”, ul. Obr. Westerplatte 10
„Śląsk – droga do Niepodległości”
Wystawa wielkoformatowa
Wstęp wolny
Instytucja Promocji i Upowszechniuania Muzyki "Silesia"
27 sierpnia 2019
godz. 17.00
KATOWICE, Biblioteka Śląska, Sala „Parnassos”,
pl. Rady Europy 1
Etno Ślōnsk
Koncert dedykowany 100. Rocznicy wybuchu I Powstania Śląskiego
Etnos Ensemble:
Bartosz Pacan – klarnet
Konrad Merta – akordeon
Piotr Gach – wiolonczela
Łukasz Mazanek – kontrabas
Alicja Kotyl – prowadzenie koncertu
Program:
pieśni powstańcze, śląskie melodie ludowe
Bezpłatne wejściówki (od 15 lipca) dostępne są w biurze IPiUM Silesia (pl. Sejmu Śląskiego 2, parter, pokój 20) lub telefonicznie 32 219-33-44 w.33.
Miejski Dom Kultury "Ligota"
17 sierpnia 2019
Koncert Pieśni Patriotycznych z okazji 100 rocznicy wybuchu I Powstania Śląskiego
17 sierpnia o godzinie 18.00 Katowice-Ligota Amfiteatr w Park Zadole ul. Wczasowa 15.
Wstęp wolny
Muzeum Historii Katowic
Wystawa w 100. rocznicę I powstania śląskiego.
19 sierpnia 2019 r.
Wystawa w Muzeum Historii Katowic
Wystawa planszowa (10-12 plansz) przedstawiająca historię I powstania śląskiego.
I powstanie śląskie było pierwszym z trzech zrywów powstańczych, które wybuchły po odzyskaniu przez Polskęniepodległości, a ich celem było przyłączenie spornego terytorium Górnego Śląska do formującej się Rzeczypospolitej.
Towarzyszące im społeczne emocje, nierzadko też napięcia wśród lokalnej ludności, dramatyczny przebieg, rodzinne dramaty, a ostatecznie wiekopomne skutki sprawiły, że powstania śląskie do dziś są wspominane z poruszeniem i swoistą nostalgią. Obchody okrągłej setnej rocznicy wybuchu I powstania śląskiego będą pierwszym z cyklu wydarzeń upamiętniających okres powstań i plebiscytów. Celem wystawy jest przypomnienie okresu, który zaważył na całej XX-wiecznej historii naszego regionu, od tamtego czasu związanego z Polską, a tym samym wzmocnienie poczuciawspółistniejących tożsamości - lokalnej i narodowej.
Organizator: Muzeum Historii Katowic
Miejsce wydarzenia: Muzeum Historii Katowic
wiecej informacji: https://www.mhk.katowice.pl/
Sympozjum
19 sierpnia 2019 r.
Sympozjum „W rocznicę I powstania śląskiego” wraz z towarzyszącą wystawą, folderem, inscenizacją historyczną oraz promocją I tomu Słownika Powstań Śląskich 1919.
Sympozjum przy współpracy merytorycznej Instytutu Badań Regionalnych będzie otwarte dla publiczności. Wygłoszonych zostanie sześć referatów na temat różnych aspektów I powstania śląskiego (historia zmagań militarnych, ekonomia, zagadnienia społeczne). Goście będą mogli również obejrzeć wystawę planszową poświęconą I powstaniu, do której przewidziane jest wydanie folderu. Sympozjum będzie towarzyszyć promocja I tomu Słownika Powstań Śląskich 1919 wydanego przez Instytut Badań Regionalnych, pod redakcją R. Kaczmarka i M. Fica.
Po zakończeniu sympozjum na wystawie „W kamienicy mieszczańskiej. Codzienność i odświętność” odbędzie się inscenizacja historyczna nawiązująca tematycznie do powstań śląskich.
Organizator: Muzeum Historii Katowic
Miejsce wydarzenia: Muzeum Historii Katowic
wiecej informacji: https://www.mhk.katowice.pl/
Katowice Miasto Ogrodów - Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek
Śląskie pieśni z okresu przełomu dekad
23 sierpnia 2019 r. godz. 18.00
Potańcówka powstańcza z udziałem Warszawskiej Orkiestry Symfonicznej. W ramach potańcówki wykonane zostaną śląskie pieśni z okresu przełomu dekad.
Koncert z okazji setnej rocznicy I Powstania Śląskiego odbędzie się w ogródku KMO, znajdującego się z tyłu siedziby Miasta Ogrodów (wejście od ulicy Lompy).
Organizator: Katowice Miasto Ogrodów - Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek
Miejsce wydarzenia: Plac Sejmu Śląskiego, siedziba instytucji Miasta Ogrodów
Inscenizacja historyczna
25 października 2019 r. godz. 18.00
Inscenizacja historyczna przemówienia Wojciecha Korfantego w Reichstagu.
Rekonstrukcja przemówienia Wojciecha Korfantego, która odbyła się w siedzibie Reichstagu w 1918 roku, zainscenizowana zostanie w Sali Sejmu Śląskiego. Będzie to uteatralizowana próba przeniesienia ważnego historycznie wydarzenia. W spektaklu udział wezmą aktorzy śląskich teatrów. Widzowie staną się uczestnikami historycznego wydarzenia, gdzie będą mogli poczuć jego rangę i znaczenie, a zaadaptowane wnętrza pozwolą im na przeniesienie się do tamtych czasów. Premiera planowana jest dokładnie w 101. rocznicę przemówienia.
Organizator: Katowice Miasto Ogrodów - Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek
Miejsce wydarzenia: Sala Sejmu Śląskiego, Katowice
Miejski Dom Kultury „Bogucice - Zawodzie"
15.09.2019 r., godz. 16.00
Dział „Zawodzie", ul. Marcinkowskiego 13a,
„Perła w koronie" – DKF „Gruba Film"
Pokaz drugiej część tzw. „Tryptyku Śląskiego" Kazimierza Kutza. Wstęp wolny.
Wydarzenie realizowane w ramach obchodów Roku Powstań Śląskich.