Bogata w wydarzenia historia Giszowca odzwierciedla problemy regionu Górnego Śląska oraz całego państwa Solskiego. Zacznijmy więc od samego początku.

Dzielnica została wybudowana w latach 1907-1910 dla górników zatrudnionych w kopalni „Giesche" (obecnie „Wieczorek"). Właścicielem kopalni była niemiecka spółka „Georg von Giesches Erben" (Spadkobiercy Gieschego).
Ówczesny dyrektor Anthon Utheman, który podjął decyzję o budowie dzielnicy mieszkaniowej dla rodzin swoich pracowników, zlecił wykonanie projektu osiedla architektom Jerzemu i Emilowi Zillmannom z Charlottenburga koło Berlina. Zaprojektowali oni dzielnicę mieszkaniową, wzorując się na idei „miasta-ogrodu", której twórcą był znany angielski urbanista Sir Ebenezer Howard (1850-1928).
Po l wojnie światowej, w czasie trzech powstań śląskich w latach 1919-21, mieszkańcy Giszowca o polskim rodowodzie walczyli o powrót Górnego Śląska do wyzwolonej spod zaborów Polski.
Dzięki zdecydowanej postawie ludności duża część Górnego Śląska wraz z Giszowcem została przyłączona do Macierzy 20 czerwca 1922 roku. Dwunastu bojowników z Giszowca poległo w walkach powstańczych o przynależność ziemi śląskiej do Polski.
W roku 1926 koncern „Spadkobiercy Gieschego" został przejęty przez kapitał amerykański.

4 września 1939 roku w wyniku inwazji wojsk hitlerowskich na Polskę, Giszowiec znalazł się pod okupacją niemiecką. Hitlerowski agresor niszczył polskie symbole narodowe, m.in. pomnik powstańców śląskich, wzniesiony w roku 1925. Po upływie ponad pięciu lat, 27 stycznia 1945 roku Giszowiec wraz z Katowicami został wyzwolony spod okupacji.

Jednak przez następne 44 lata wolność nie była pełna, gdyż do roku 1989 Polska znajdowała się w obszarze bloku państw socjalistycznych, oddzielonego od reszty Europy „żelazną kurtyną"!

W latach 1924-51 Giszowiec wchodził w skład gminy Janów, a później do 1960 r. należał do powiatu miejskiego Szopienice. W roku 1960 zarówno Giszowiec jak i Szopienice zostały dzielnicami Katowic.

W roku 1964 wydobycie węgla rozpoczęła nowa kopalnia „Staszic", którą zlokalizowano w pobliżu osiedla. Aby zapewnić mieszkania dla coraz większej liczby górników, w l 969r. zapadła decyzja o wyburzeniu zabytkowego Giszowca i postawieniu na jego miejscu nowego osiedla Staszica, złożonego z 10-piętrowych wieżowców.
Wyburzenia przerwano po decyzjach konserwatora zabytków z lat 1978 i 1987 o wpisaniu układu urbanistyczno-przestrzennego Giszowca do rejestru zabytków województwa katowickiego. Niestety uchroniło to przed zniszczeniem zaledwie około jedną trzecią pierwotnej ilości domów.
W roku 1999 kopalnia przekazała budynki zabytkowej części Giszowca miastu Katowice. Mieszkańcy mogą obecnie nabywać domki na własność.

 
Legenda:

1.     Karczma Śląska
2.     Izba Śląska
3.     Cukiernia
4.     Ośrodek Rehabilitacyjno-Wychowawczy
5.     Przedszkole
6.     Sklepy
7.     Stara szkoła
8.     Fryzjer
9.     "Szkoła marzeń"
10.     Stara poczta
11.     Kościół pw. Św. Barbary
12.     Kościół pw. Św. Stanisława Kostki
13.     Domki urzędników amerykańskich
14.     Wieża ciśnień
15.     Willa dyrektora
16.     Ośrodek Sportowy "Giszowiec"

* opracowano na podstawie publikacji "Giszowiec Nikiszowiec Szopienice, Przewodnik po dzielnicach Katowic"