8 maja 1971 roku w obecności Edwarda Gierka, Józefa Cyrankiewicza i ponad 12 tysięcy gości otwarto Spodek, największy i najnowocześniejszy jak na tamte czasy obiekt widowiskowo-sportowy w Polsce. Podczas uroczystości wystąpili zespół „Śląsk", Anna German oraz Ewa Decówna.
Projekt, według którego Spodek został zbudowany, został skreślony ręką Macieja Gintowta i Macieja Krasińskiego z warszawskiego Biura Studiów i Projektów Typowych Budownictwa Przemysłowego. Autorem konstrukcji był prof. inż. Wacław Zalewski, który odpowiadał także za koncepcję katowickiego i warszawskiego Supersamu. Jego współpracownikiem był Andrzej Żórawski. Zespół za swoją pracę został uhonorowany pierwszą nagrodą w konkursie, do którego SARP zaprosił tylko wybrane biura projektowe. Ten niezwykle śmiały pomysł architektoniczny zachwycił jury, tym bardziej, że projektanci wyliczyli, że tylko taka oryginalna konstrukcja zniesie wstrząsy górnicze.
Pierwotną lokalizacją dla Spodka miała być przestrzeń Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku, jednakże ostatecznie wojewoda Jerzy Ziętek, którego to przedsięwzięcie osobiście zainteresowało, zdecydował o usytuowaniu Spodka w centrum Katowic. Jego budowa trwała siedem lat.
Spodek był jednym z pierwszych na świecie obiektów zwieńczonych dachem w kształcie kopuły. Ważąca trzysta ton konstrukcja, która nadała budowli kształt niezidentyfikowanego obiektu latającego, umożliwiła połączenie dwóch podstawowych funkcji hali – sportowej i widowiskowej. Oprócz niej powstały również lodowisko, sala gimnastyczna, basen i hotel. Ta wielofunkcyjna przestrzeń zajmuje w sumie aż siedem hektarów powierzchni.
- Dzięki wprowadzonym rozwiązaniom architektonicznym Spodek mógł stać się miejscem wielu szczególnie medialnych imprez – mówi prezydent Marcin Krupa. - Kibicowaliśmy tu zawodnikom podczas meczów siatkówki i koszykówki, hokeja na lodzie, słuchaliśmy koncertów, uczestniczyliśmy w konferencjach naukowych, kongresach czy imprezach targowych. Z dziećmi można było przyjść chociażby na rewie na lodzie – wspomina prezydent.
Spodek od pierwszych lat swojego istnienia przyciągał wielkie wydarzenia. W 1972 roku do Katowic przyjechał Fidel Castro. „Trybuna Robotnicza" donosiła wówczas: „Gorąco i serdecznie powitało społeczeństwo ziemi śląsko-zagłębiowskiej bohaterskiego przywódcę narodu kubańskiego, I sekretarza KC KPK, premiera Rewolucyjnego Rządu tow. Fidela Castro, który na zaproszenie pierwszego sekretarza KC PZPR tow. Edwarda Gierka przebywa na czele partyjno-rządowej delegacji Kuby z wizytą w Polsce.". Kilkugodzinne spotkanie z kubańskim rewolucjonistą w Spodku odbyło się przy udziale 10 tysięcy widzów!
Jeszcze w tym samym miesiącu w hali Spodka swoją premierę, podczas Wielkiej Wystawy Samochodów, miał fiat 126p, a rok później Spodek stał się ogromną salą kinową, w której 104 tysiące widzów miało szansę zobaczyć „W pustyni i w puszczy", a 62 tysiące – „Ojca chrzestnego".
Spodek stanowi niezaprzeczalny symbol Katowic, ikonę, której charakterystyczny kształt rozpoznawalny jest również poza granicami naszego kraju. Dzięki swojej popularności, a także szerokim możliwościom organizacyjnym (od 2015 roku w połączeniu z Międzynarodowym Centrum Kongresowym) przyciąga wiele wydarzeń, nierzadko międzynarodowych, z różnych dziedzin, w których co roku uczestniczy tysiące ludzi.
- Jubileusz pięćdziesięciolecia Spodka to szczególne wydarzenie w naszym miejskim kalendarzu – mówi prezydent Marcin Krupa. – To przede wszystkim okazja, by trochę powspominać. Poszukajmy w pamięci i wśród rodzinnych fotografii wydarzeń, które wiążą się z tym miejscem. Jestem przekonany, że jest ich wiele, niejednokrotnie przecież mieliśmy okazję być we wnętrzu naszego rodzimego statku kosmicznego – dodaje prezydent.
Spodek podczas budowy. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe
Spodek. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe
Spodek. Ze zbiorów prywatnych Andrzeja Klukowskiego.
Spodek. Fot. Radosław Kaźmierczak
Intel Extreme Masters - 2016. Fot. Helena Kristiansson
Mistrzostwa Świata w Siatkówce Mężczyzn - 2014. Zwycięstwo Polaków. Fot. Monika Winkler